Kiedy wykonuje się spirometrię?
Spirometria to badanie czynnościowe płuc wykonywane w celu sprawdzenia ich objętości i występowania ewentualnych zmian patologicznych. Jest to pierwszy krok do zdiagnozowania i podęcia leczenia chorób obturacyjnych, które mogą powodować zwężenie dróg oddechowych lub trudności w oddychaniu. Przeczytaj, w jakich sytuacjach lekarz wystawia skierowanie na to badanie.
Jak przebiega badanie spirometryczne?
Spirometria to bezbolesne badanie profilaktyczne, które pozwala zdiagnozować niektóre schorzenia, jak choroby miąższu płuc czy opłucnej klatki piersiowej, astmę lub przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Badanie wykonuje się za pomocą spirometru rejestrującego ilość, prędkość oraz ciśnienie powietrza wdychanego i wydychanego. Przed badaniem lekarz wprowadza do komputera wiek, płeć wzrost i ewentualnie wagę danej osoby. Pacjent powinien siedzieć lub swobodnie stać. Podczas badania musi on trzymać w ustach jednorazowy plastikowy ustnik, który jest podłączony przewodem do spirometru. Do tego na nosie zaciska się klips, który ma uniemożliwić oddychanie przez nos. Pacjent nabiera kilka spokojnych oddechów, po nich nabiera jak najwięcej powietrza, a następnie mocno i możliwie długo je wydmuchuje. Ze względu na dookreślenie wyników, czynność należy kilka razy powtórzyć. Badanie można także przeprowadzać na dzieciach w wieku przedszkolnym, lecz bywa to utrudnione ze względu na niższą objętość oddechową. Wykonuje się je w celu zdiagnozowania i monitorowania mukowiscydozy i astmy oskrzelowej.
Wskazania i przeciwwskazania
Na badania spirometryczne są kierowane przede wszystkim osoby palące papierosy. Nałogowcy po 40. roku życia powinni wykonywać je co dwa lata. Podobnie jest z osobami pracującymi na stanowiskach z toksycznymi środkami. Lekarze zlecają spirometrię także pacjentom, którzy skarżą się na:
- przewlekły kaszel,
- duszności,
- obniżoną tolerancję wysiłku.
Są to symptomy, które mogą być spowodowane np. tętniczym nadciśnieniem płucnym. Wskazaniami do tego badania są także przeszczep płuca lub innego narządu, leki potencjalnie mogące uszkodzić układ oddechowy oraz zdiagnozowana choroba układu oddechowego. Spirometria umożliwia sprawdzenie, jak przebiega schorzenie i czy zastosowane leczenie jest skutecznie. Całe badanie jest bezpieczne i bezbolesne, jednak są także przeciwwskazania. Nie powinni jego wykonywać pacjenci:
- z tętniakiem aorty,
- ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym,
- tętniakiem tętnicy mózgowej,
- po odwarstwieniu siatkówki,
- po niedawno przebytym udarze mózgu,
- po niedawno przebytym zawale serca,
- po niedawnej operacji okulistycznej.
Przeciwwskazaniami mogą być także pooperacyjne bóle w jamie brzusznej lub klatce piersiowej, otępienie, wysiłkowe nietrzymanie moczu lub inne objawy, które uniemożliwiają wykonanie pełnego wdechu i wydechu. Wyniki z badania powinien zinterpretować lekarz, ponieważ normy dla kobiet, mężczyzn, dzieci i seniorów różnią się od siebie. Lekarz posiłkuje się wzorami dopasowanymi do wieku i wzrostu.